Sperm Morfolojisi Nedir? Erkek Faktörü Testleri Nelerdir? Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Sevtap Hamdemir Anlatıyor;
Embriyonun var oluşu için yumurta hücreleri ve sperm hücreleri birleşmesi sağlanması için şekilleri normal boyutlarda olan bir tane kalitesi yüksek sperm yeterlidir. Tüp bebek tedavilerinde erkekte spermin şekli, büyüklüğü tüp bebek tedavisine ihtiyaç duyulan erkek nedenini açıklamada birincil olmamakla beraber önemli faktörlerden birisidir.
Spermde şekil ve boyut olarak değerlendirilmesine ve nitelendirilmesine ise Spermde morfoloji testi denilir.
Bir erkekte var olan spermlerinin hepsi aynı kaliteye ve hücreye sahip değildir. Sperm hücrelerinin tamamının boyut ve şekilleri değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle tüp bebek tedavilerinde, sperm hücrelerinin her birisi üç farklı kısımda incelenmektedir. Bunlar;
- Baş,
- Gövde,
- Kuyruk.
Sperm morfolojisinde anomaliler, sperm hücrelerinin hareketlerini ve yumurtaların hücrelerindeki ile karşı karşıya gelirse dölleyebilme yeteneğini de etkilemektedir. Erkekler de, etkileyen faktör tüp bebek tedavisine başlamadan hemen önce tüm infertil çiftlere önerilmeli. Bu nedenle spermlerin morfolojisi mutlaka her çiftte değerlendirilmelidir.
Düşük sperm morfolojisi ise her zaman tüp bebek tedavisine neden olan kısırlıkta erkek kısırlığı anlamına gelmemektedir. Bu nedenle spermlerin detaylandırılması ve incelenmesinde;
- Morfoloji,
- Hareketlilik,
- Sayı değerlendirilmesi yapılmalıdır.
Bu maddeler olmadan tam olarak bir sperm incelemesi olmamaktadır. Bu nedenle yeterli kalmamaktadır.
Sperm Morfolojisi Testi Nasıl Yapılmaktadır?
Tüp bebek tedavisi kararı alınmadan önce, tüp bebek merkezlerinde alınan spermiyogram testleri ile sperm morfolojisi testinde, sperm örnekleri mikroskop altında incelenmesi gerçekleştirilirken normal formlara sahip spermlerin ise yüzdesi hesaplanmaktadır.
Sperm Morfolojisinin Normali İçin Olması Gereken Kriterler Nelerdir?
Normali için olması gerekenleri listeliyoruz;
- Düzgün kenarlıdır,
- Oval şekildedir.
- Baş kısmı 2,5-3,5 mikrometre genişlikte ve 5-6 mikrometre uzunluğa sahiptir.
Sperm Morfolojisindeki Testlerin Sonuçları Neyi Anlatmaktadır?
Sperm morfolojisinin normalliği için genel olarak %4 ile %14 arasında kabul edilmektedir. Test sonucunun %4’den daha küçük ise gebeliğin oluşması için daha da fazla zamana hastanın ihtiyacı olduğunu gösterebilir. %1’den daha da az test sonucu ise direkt olarak tüp bebek tedavisi yapılmasını göstermektedir. Bu nedenle spermlerin değerlendirme kriterleri yeni çalışmalarla yön bulmaktadır.
Spermin seçilebilmesi önemli bir husustur.
Sperm Morfolojisi Dışındaki Maddeler Nelerdir?
- Toplam sperm sayısı ve spermlerin canlılık oranları,
- Spermlerin hareketlerindeki kabiliyetler,
- Semenin konsantrasyonu,
- Semendeki toplam hacim,
- Semendeki sıvılaşma hızı,
- Semenin pH ‘ı ve rengi,
- Semen de sperm haricinde görülen başka hücrelerin varlığı,
- Testesteron, FSH, E2.
