Adet Düzensizliği Nedir?
Adet düzensizliği, regl döngüsünün normal ritminin bozulması anlamına gelir. Normal bir kadın döngüsü 21 ila 35 gün aralığında değişmekle beraber düzenli aralıklarla tekrarlanır. Bu 21 ila 35 gün arasında değişen döngünün dışına çıkan adet durumları “düzensizlik” olarak değerlendirilir.
Adet düzensizliği belirtileri aşağıda verilmiştir.
Düzensizliğin Belirtileri:
Adetin 21 günden kısa, 35 günden uzun sürmesi
Ayda birden fazla regl görülmesi
2-3 ay adet olmama
Çok az ya da çok yoğun kanama
Ara kanamalar
Regl süresinin çok kısa ya da çok uzun olması (2 günden az, 7 günden fazla)
Adet Gecikmesinin En Yaygın Nedenleri
1. Gebelik
Elbette ilk akla gelen sebep gebelik durumudur. Özellikle korunmasız bir cinsel birliktelik sonrası regl geciktiyse, mutlaka bir gebelik testi yapılmalı.
2. Stres
Beyindeki hipotalamus, hem duyguları hem hormonları kontrol eder. Yoğun stres, bu merkezin dengesini bozabilir ve yumurtlamayı geciktirerek adetinizi de erteler.Bu durumda mutlaka stresten uzak bir yaşam şekli belirlenmelidir.
3. Aşırı Kilo Alımı veya Kaybı
Vücut yağ oranı hormon üretimini büyük ölçüde etkiler. Ani diyetler, yeme bozuklukları ya da hızlı kilo alımları regl döngüsünü alt üst edebilir.
4. Polikistik Over Sendromu (PCOS)
Pcos kadınlarda en yaygın hormonal dengesizlik nedenlerinden biridir. PCOS’ta yumurtlama düzenli gerçekleşmediği için regl de gecikir veya hiç gelmez.
5. Tiroid Bozuklukları
Tiroid hormonları adet düzeninde doğrudan rol oynar. Hipotiroidi (yavaş çalışan tiroid) adet gecikmesine neden olabilir.
6. Erken Menopoz (Prematür Over Yetmezliği)
40 yaşından önce yumurtalık fonksiyonlarının azalması anlamına gelir. Bu da düzensiz ya da gecikmiş adetlere yol açabilir.
7. Yoğun Egzersiz / Atletik Yaşam Tarzı
Özellikle profesyonel sporcularda veya ani egzersiz yoğunluğu artışlarında vücut adeti askıya alabilir. Çünkü yeterli enerji rezervi olmadığında üreme sistemi “kendini korumaya” alır.
8. Doğum Kontrol Yöntemleri
Haplar, spiral, iğne gibi yöntemler özellikle ilk aylarda adet düzenini etkileyebilir. Adet gecikmesi bu tür durumlarda da sık görülür.
Kimler Daha Sık Adet Düzensizliği Yaşar?
💠 PCOS Hastaları
Yumurtlamanın düzensiz olması nedeniyle regl gecikir veya hiç gerçekleşmez. Aynı zamanda tüylenme, akne ve kilo artışı gibi belirtiler de eşlik edebilir.
🌙 Menopoz Öncesi Kadınlar
40’lı yaşlara yaklaşan kadınlarda hormonlar dalgalanır. Bu dönemde regl süresi ve miktarı değişebilir, aralıklar uzayabilir.
🤰 Gebelik Planlayan Kadınlar
Düzensiz adetler, yumurtlamanın da düzensiz olduğunun göstergesi olabilir. Bu durum hamile kalmayı zorlaştırır ve altta yatan hormonal bozukluklar araştırılmalıdır.
Adet Düzensizliği Gebelikle Karıştırılır mı?
Kesinlikle evet. Özellikle korunmasız ilişki sonrası adet gecikmesi yaşayan kadınlar “acaba hamile miyim?” kaygısı yaşar. Ancak her gecikme gebelik anlamına gelmez. Ayırt edebilmek için:
İlk adım: Evde gebelik testi yapılmaldır
Gecikme devam ederse: Beta HCG kan testi yapılmalıdır
Ardından gerekirse: Ultrason muayenesi yapılmalıdır
Hangi Testler Yapılır?
Adet düzensizliği yaşayan bir kadına uygulanabilecek başlıca testler şunlardır:
🔬 Hormon testleri:
FSH, LH, Prolaktin, TSH, E2
AMH (yumurtalık rezervi için)
Testosteron ve DHEA-S (PCOS şüphesinde)
📸 Görüntüleme yöntemleri:
Transvajinal ultrason
Rahim iç duvarı kalınlığı ölçümü
Yumurtalık kist ya da miyom taraması
📋 Gerekirse:
Endometrial biyopsi alınmaldır
Histeroskopi yapılmalıdır
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tedavi, altta yatan nedene göre şekillenir. Genellikle bu dört yöntem tercih edilir:
1. Hormon Tedavisi
Doğum kontrol hapları
progesteron uygulamaları
Östrojen destekleri
Adet söktürücü ilaçlar
2. İnsülin Direncini Dengelemek
Diyetisyen eşliğinde beslenme planı yapmak
3. Tiroid Tedavisi
Hipotiroidi ya da hipertiroidi varsa tiroid düzenleyiciler kullanmak
4. Stres ve Yaşam Tarzı Yönetimi
Yoga, meditasyon, yürüyüş gibi düşük tempolu egzersizler yapmak
Uyku düzeni oluşturmak
Gerekirse psikolojik destek almak
Ne Zaman Doktora Başvurmalısın?
Adetler her seferinde çok yoğun veya çok azsa
İlişkisiz ara kanamalar oluyorsa
Gebelik düşünülüyor ise ama yumurtlama olup olmadığını bilinmiyorsa
40 yaşından genç olmaya rağmen düzensizlik başladıysa
Öneriler:
Düzenli doktor kontrolleri: Kadın sağlığı için yıllık muayeneler ihmal edilmemelidir.
Kendi bedenini tanıma: Adet düzeni, akıntı değişiklikleri, kilo dalgalanmaları gibi durumlar takip edilmeli
Beslenme,diyet ve egzersiz: Her üç durum da sağlıklı yaşam alışkanlıklarıyla süreç daha kolay yönetilebilir.
adet düzensizliği
